Vierdaagse workshopreeks De Kunst van het Vrijmoedig Spreken met Mattias Desmet - Najaar 2025

Beste vrienden,

Het leven vertraagt zijn vlucht in zinderende zomerlucht. Dit zijn de eerste woorden die op het scherm verschijnen. Ze klinken op het nippertje als ijscrème met kunstmatig vanille-aroma. Maar ze staan nu geschreven en ze moeten maar blijven staan ook.

Wat ik wil zeggen: in het najaar organiseren we nieuwe reeksen workshops Oprecht Spreken, zowel in Nederland als in België. De reeksen in België zijn ondertussen volzet; in Nederland ook zo goed als, maar in regio Rotterdam en regio Horst zijn er nog een aantal plaatsen vrij.

De workshops hebben na drie jaar ondertussen een soort vormelijke stabiliteit bereikt. Ze evolueren nog wel, maar niet meer met de onstuimigheid van jonge cider in de gistkuip, eerder met de diepte en traagheid van rijpende wijn in rustige kelders.

Dit jaar hebben vooral twee nieuwe elementen hun plaats gevonden in de theorie en oefeningen: het spreken over of naar aanleiding van dromen en geuren.

De droom en het aroma openen een rechtstreekse weg naar de Ziel, dat wil zeggen, naar dat deel van ons wezen dat zich uitstrekt achter de sluiers van schijn die zo eigen zijn aan het menselijke wezen en het menselijke samenleven. We kunnen de woorden die opwellen uit die werelden maar articuleren als we even kunnen stoppen met denken. Het is op dat punt dat iets van binnen naar buiten kan migreren en dat binnen en buiten kortstondig één worden.

Ik kijk ernaar uit om in het najaar met een nieuwe groep mensen verder te stappen in het spoor van het oprechte spreken. Meer informatie vind je hieronder!

Mattias

INHOUD

De mens is een spreekwezen. Hij wil de kans krijgen om zijn versie van het verhaal te brengen, hij wil dat zijn mening gehoord wordt. Hij zoekt een oor dat luistert als hij verdriet heeft en lijdt. Hij wil zijn successen en vreugde delen via woorden, hij wil rijmen, dichten, ratelen, razen, fluisteren en zingen. En als hij iets verzwijgt of verdraait, als hij liegt of bedriegt, dan sijpelt zijn waarheid toch op een of andere manier naar buiten - en haalt ze hem in. De mens is onderworpen aan woorden. Hij spreekt, of hij dat nu wil of niet.

De mens kan op twee fundamenteel verschillende manieren spreken. Hij kan woorden gebruiken als instrumenten om te manipuleren, om zichzelf te verbergen achter een mooi ideaalbeeld, om de ander te overtuigen van iets dat hij zelf niet gelooft. Of hij kan woorden oprecht gebruiken, als schepen van de Ziel. Met zijn woorden kan hij iets van zichzelf geven aan een ander, zich werkelijk kenbaar maken, wat hij voelt met taal overdragen. Wie woorden oprecht gebruikt, verliest altijd iets in de wereld van de schijn. Echte woorden tonen iets dat doorgaans verborgen blijft; echte woorden worden gesproken vanuit het meest kwetsbare punt van de mens- het punt waar hij afwijkt van de sociale normen en ideaalbeelden die hem constant vanuit de samenleving en de groep opgedrongen worden.

Wie Waarheid spreekt, breekt – onvermijdelijk – door het vlies van schijn. Oprechte woorden onthullen iets van wat verborgen ligt achter de schelp van het Ego, waarin de mens zich verbergt. Het zijn woorden die de façade van ideaalbeelden doorboren; woorden waarmee de mens zijn eigen Ego even aan diggelen slaat en iets bevrijdt van de Ziel die in die schelp gevangen zit. De act van het spreken is daarom altijd een act die angst en onzekerheid oproept. Je vindt je eigen stem pas voorbij de muur van de angst. Wie oprecht spreekt verliest iets in de wereld van de schijn, maar wint iets in de echte wereld. Oprechte woorden slaan een gat in de muur van schijn en door dat gat resoneert de mens terug met de wereld om zich heen: met zijn medemensen, met de natuur, met zijn eigen lichaam, met zijn eigen seksualiteit. Op een merkwaardige manier transformeert de act van het oprechte spreken alle wanverhoudingen tot echte verhoudingen.

De act van het spreken staat vandaag onder hoge en immer stijgende druk in onze samenleving. Social mediaberichten worden algoritmisch gecensureerd, wat niet in lijn ligt met het dominante narratief wordt gebrandmerkt als ‘fake news’ of ‘desinformatie’; in Groot Brittannië werden gevangenisstraffen uitgedeeld voor uitlatingen waarvan men toegaf dat ze geen enkele juridische grens overtraden; Mark Zuckerberg gaf toe dat de Amerikaanse overheid hem dwong om correcte maar dissidente meningen te verwijderen op Meta; factcheckers werpen zich op als ‘ambassadors of truth’ maar blijken bij nader toezien in veel gevallen ingehuurd voor propagandadoeleinden en allerminst gedreven door een echt streven naar waarheidsvinding. Daarbovenop staan we aan de vooravond van de opkomst van de A.I. God Artificiële Intelligentie die, al dan niet via een ingebouwde Neuralink-chip, elke talige uitwisseling zal screenen, beoordelen en censureren.

De censuur komt bovendien niet alleen van bovenaf, ook binnen de bevolking groeit de intolerantie tegenover meningen die ingaan tegen dominante vertogen zoals het woke-discours of het klimaatnarratief. Op de werkvloer of in de supermarkt, binnen het gezin of in vriendengroepen: de onverdraagzaamheid tussen mensen die een andere mening zijn toegedaan stijgt gestaag. Het is in dit tijdsgewricht dat steeds meer mensen zich afvragen: wat betekent het eigenlijk om oprecht te spreken? Wat betekent het om waarheid te spreken als mens? Het verlangen naar vrijmoedig en waarachtig spreken groeit. In zekere zin is dit zelfs de essentie van de metafysische revolutie waarin onze samenleving zich bevindt- een revolutie weg van een cultuur waarin propaganda, retoriek en manipulatie het leidinggevende principe zijn, naar een samenleving waarin waarheid weer centraal komt te staan.

De workshops gaan over de Act van het Oprechte Spreken. Gedurende 4 cursusdagen zoeken we in kleine groep (18 deelnemers) hoe we kunnen spreken vanuit ons meest oprechte en meest kwetsbare punt - hoe we door het vlies van schijn kunnen breken dat zich voortdurend tussen mensen heen ontspint. We wisselen daarbij elke dag af tussen theorie omtrent de psychologie van spreken en praktische oefeningen. Tussen de lesdagen door worden eenvoudige maar effectieve oefeningen aangeboden om thuis te doen. Na afloop van de cursus wordt er de mogelijkheid voorzien om in kleine groep – hopelijk levenslang – te blijven oefenen in de kunst van het oprechte spreken en zo de rustige, zachte kracht in jezelf vrij te maken die misschien wel de grootste is die je als mens kunt realiseren.

Oprecht spreken is een kunst – waarheidsspreken is een kunst. Het is niet de kunst van de retoriek, en ook niet die van de poëzie. De kunst waar het hier over gaat, draait niet om een rijke woordenschat of taalkundige verfijning. De kunst waarover ik het heb werd door de antieke Grieken aangeduid als Parrhesia – het vrijmoedige spreken. Het gaat om de moed om via woorden de schijn te doorprikken, de moed om ditgene te zeggen wat iedereen aanvoelt, maar niemand durft uitspreken. Het is dit soort spreken dat krachtiger maakt, charisma geeft en verbindend en bezielend werkt; het is dit soort spreken dat de ware leider kenmerkt; het is dit soort spreken dat van de mens een mens maakt en van de samenleving een echte samen-leving.

CONCREET

Reeks van 4 workshopdagen met 3 uur les & oefeningen in de voormiddag en 3 uur les & oefeningen in de namiddag.

Max 18 deelnemers.

Prijs workshops België: €700 (incl. 21% btw voor particulieren; excl. 21% btw voor bedrijven) inclusief koffie en thee. Prijs workshops Nederland: €750 (incl. 21% btw voor particulieren; btw verlegd voor bedrijven) inclusief koffie en thee.

Factuur op aanvraag.

Indien dit bedrag niet in 1 keer kan vereffend worden, zijn we bereid tot overleg.

PLANNING NAJAAR 2025

BELGIE

Regio Antwerpen LOCATIE Ranst – De Stal

DATA: 4 vrijdagen: 10 oktober – 7 november – 21 november – 12 december

TIJD: 9u30 aankomst – start lessen 10u00 – 13u00 en 14u00 - 17u00

Aanmelden & inschrijven via dit aanmeldformulier Inmiddels VOLZET, maar er is wel een wachtlijst beschikbaar.

NEDERLAND

Regio ROTTERDAM LOCATIE Strijen - Sama Sangha

DATA: donderdag 16 oktober – donderdag 23 oktober – vrijdag 28 november – donderdag 4 december

TIJD: 9u30 aankomst – start lessen 10u00 – 13u00 en 14u00 - 17u00

Aanmelden & inschrijven via dit aanmeldformulier

Regio HORST LOCATIE Meterik - Zentire- ruimte voor groei

DATA: vrijdag 17 oktober – vrijdag 24 oktober – donderdag 27 november – vrijdag 5 december

TIJD: 9u30 aankomst – start lessen 10u00 – 13u00 en 14u00 - 17u00

Aanmelden & inschrijven via dit aanmeldformulier

Regio ZUTPHEN LOCATIE Vorden - Kasteel Hackfort

DATA: 4 zaterdagen: 18 oktober – 25 oktober – 29 november – 6 december

TIJD: 9u00 aankomst – start lessen 9u30 – 12u30 en 13u30 - 16u30

Aanmelden & inschrijven via dit aanmeldformulier Inmiddels VOLZET, maar er is wel een wachtlijst beschikbaar.

Opgelet: elke locatie heeft een eigen aanmeldformulier. Klik dus zeker op het aanmeldformulier bij de locatie van jouw keuze. Mocht je toch problemen ondervinden, stuur dan een email naar workshops@mattiasdesmet.org